Salarisonderhandelingen bij een arbeidsvoorwaardengesprek: 20 tips

Het arbeidsvoorwaardengesprek en de salarisonderhandeling volgen vaak na een succesvol eerste sollicitatiegesprek. In dit gesprek draait het om het maken van concrete afspraken over de verschillende arbeidsvoorwaarden. Naast het salaris worden er meer zaken besproken, denk aan vakantiedagen, pensioen of misschien wel een auto van de zaak. Het mag duidelijk zijn dat het voor je loopbaan geen kwaad kan om goed voorbereid aan het arbeidsvoorwaardengesprek of de salarisonderhandeling te beginnen.

In dit kader helpen wij je graag een handje! Samen met experts uit de praktijk is vanuit meerdere invalshoeken gekeken naar tips voor het arbeidsvoorwaardengesprek en de salarisonderhandeling. Het resultaat? 20 tips voor een arbeidsvoorwaardengesprek en salarisonderhandeling! Lees hieronder het artikel en zorg ervoor dat je niet met je mond vol tanden staat tijdens het arbeidsvoorwaardengesprek of de salarisonderhandeling.

Tip 1: Pak de kans om te onderhandelen

Als jouw (toekomstige) werkgever vraagt of je binnenkort “even de papieren komt ondertekenen”, hoopt hij stilzwijgend dat je het salaris en de voorwaarden niet aankaart. Echter is deze eerstvolgende bespreking ontzettend belangrijk. Dit is namelijk dé kans om de onderhandeling over jouw salaris en arbeidsvoorwaarden te starten. Dus grijp je kans en benoem tijdens deze bespreking welke vergoeding en welke arbeidsvoorwaarden je graag zou ontvangen.

Tip 2: Beargumenteer de wensen duidelijk

Het is niet genoeg om te denken dat alles zonder meer duidelijk is. Men moet er ook in geloven dat je de moeite waard bent ten opzicht van wat je vraagt. Laat nooit je voorstel voor zich spreken (een 15% hoger salaris, of de toestemming om thuis te werken), leg precies uit waarom het gerechtvaardigd is. Als je de vraag niet kunt rechtvaardigen stel de vraag dan ook niet.

Tip 3: Begraaf de strijdbijl: win-win it is!

De Sollicitatiedokter benadrukt dat sollicitanten het arbeidsvoorwaardengesprek of de salarisonderhandeling vaak zien als een strijd. Jij strijdt voor zo veel mogelijk compensatie en jouw potentiële werkgever wil dit simpelweg voorkomen. Realiseer je echter, dat als je met deze strijdgedachte de onderhandeling ingaat, je een vijandige interactie/dialoog creëert. Probeer in plaats daarvan te focussen op het ontdekken van de wensen, behoeften en voorkeuren van de onderhandelingspartner. De beste onderhandelingen zijn win-win; het is immers belangrijk dat jullie aan het einde van de rit beiden tevreden zijn met het resultaat.

Tip 4: Weet wat je aan wie vraagt

Bedrijven onderhandelen niet; mensen doen dat wel. En voordat je de persoon die tegenover je zit kan beïnvloeden moet je die persoon wel begrijpen. Wat zijn zijn/haar interesses en individuele zorgen? Bijvoorbeeld, de onderhandelingen met een potentiële baas is heel anders dan in onderhandeling zijn met een HR-vertegenwoordiger. Je kunt je misschien veroorloven om een HR-vertegenwoordiger te bevragen tot in details over het aanbod. Maar wat je niet wilt is iemand, die jouw manager kan worden, met schijnbaar kleine eisen ergeren.

Tip 5: Alles is onderhandelbaar

Zowel tijdens de salarisonderhandeling als arbeidsvoorwaardengesprek. Van loon tot leaseauto, van concurrentiebeding tot geheimhoudingsplicht. Jurofoon wijst echter wel op het bewust zijn van de wederzijdse belangen met betrekking tot bepaalde voorwaarden. Als je als doktersassistent wil onderhandelen over de geheimhoudingsplicht, is de kans groot dat je uiteindelijk niet wordt aangenomen.

Tip 6: Zet secundaire arbeidsvoorwaarden in als wisselgeld bij de salarisonderhandeling

De Sollicitatiedokter benadrukt dat sollicitanten het arbeidsvoorwaardengesprek of de salarisonderhandeling vaak zien als een strijd. Jij strijdt voor zo veel mogelijk compensatie en jouw potentiële werkgever wil dit simpelweg voorkomen. Realiseer je echter, dat als je met deze strijdgedachte de onderhandeling ingaat, je een vijandige interactie/dialoog creëert. Probeer in plaats daarvan te focussen op het ontdekken van de wensen, behoeften en voorkeuren van de onderhandelingspartner. De beste onderhandelingen zijn win-win; het is immers belangrijk dat jullie aan het einde van de rit beiden tevreden zijn met het resultaat.

Tip 7: Focus op de intentie van de vraagsteller, niet op de vraag

Indien je, ondanks alle voorbereiding, een vraag krijgt die je totaal niet had verwacht, onthoud dan deze eenvoudige regel: Het is niet de vraag die telt, maar de bedoeling van de vraagsteller. Vaak is de vraag een uitdaging, maar de bedoeling van de vraagsteller is goedaardig. Een werkgever die vraagt of je het aanbod meteen aanvaard, is misschien gewoon geïnteresseerd en wil weten of je echt enthousiast bent over de baan, in plaats van te proberen u in een hoek te drukken. Als de vraag je niet aanstaat, ga dan niet meteen van het ergste uit. Integendeel, beantwoord de vraag op een manier zoals je de vraag interpreteert, of vraag om een verduidelijking van de vraag, zodat je een beter antwoord kunt geven.

Tip 8: Neem zelf de regie

Beaks raadt aan om niet te wachten totdat de werkgever komt met een aanbod: zorg ervoor dat jij als eerste je gewenste salaris noemt. Hiermee start je de onderhandelingen sterk. De rest van het spel is namelijk gebaseerd op dit bedrag. Als een werkgever een bod neerlegt is het veel lastiger om dit bod omhoog te praten. Zorg er ook voor dat je hoog inzet. Dit betekent natuurlijk niet dat je onrealistische bedragen moet gaan noemen. Onderzoek de markt en weet wat er speelt, maar wees niet bang om 10-20% meer dan het door jou gewenste salaris te vragen.

Tip 9: Durf van onderwerp te switchen

Van Lith Soft Skills raadt aan om wanneer er geen beweging meer zit in het salaris, te beginnen over de secundaire voorwaarden. Lijken die uitonderhandeld, probeer dan alsnog het salaris te verschuiven. Door te wisselen van onderwerp, blijf je in controle gedurende de onderhandeling.

Tip 10: Onderhandelen tijdens het dienstverband

Over het algemeen vinden per jaar twee gesprekken tussen werkgever en werknemer plaats: het planningsgesprek en het functionerings- en beoordelingsgesprek. Indien jouw werkgever niet het initiatief neemt om het planningsgesprek in te plannen, stuur er dan op aan dat dit gesprek plaatsvindt. De afspraken die in het planningsgesprek worden vastgelegd vormen namelijk de basis voor het beoordelingsgesprek. Onderzoek welke nettotijd je aan bepaalde andere taken maximaal kunt besteden. Wellicht werk je contractueel 32 uur per week maar ben je voor andere taken al 6 uur ingepland. De nettotijd bedraagt dan 26 uur. Mogelijk is de target die de werkgever stelt dus niet eens haalbaar, bespreek dit bij salarisonderhandelingen! Spreek ook vooraf af wanneer je de target niet haalt dat er misschien iets anders tegenover staat: een extra cursus bijvoorbeeld.

Wat je moet weten over de voorwaarden

Tip 11: Onderschat de waarde van secundaire arbeidsvoorwaarden niet

Het woord secundair zegt het al. Bij onderhandelingen staan deze arbeidsvoorwaarden vaak op de tweede plek. Toch zijn volgens WETALENT de secundaire arbeidsvoorwaarden vaak belangrijker dan wordt gedacht. Afhankelijk van je (thuis)situatie kunnen de voorwaarden wel degelijk significante financiële voordelen bieden en een laag salaris compenseren. Door gezinsuitbreiding kan gratis kinderopvang ineens heel interessant zijn!

Tip 12: Bereid je voor met een voorwaardenlijst

Op het eerste gezicht kan een aanbod van jouw potentiële werkgever er aantrekkelijk uitzien, maar als je de primaire, secundaire en tertiaire arbeidsvoorwaarden bij elkaar optelt, dan kan het tegendeel waar blijken te zijn. De tip van Tessa Lust van MissLegal: maak voordat je het onderhandelingsgesprek ingaat een lijst van de primaire, secundaire en tertiaire arbeidsvoorwaarden: 1) wat is voor jou het meest wenselijk, 2) nog net acceptabel, 3) net niet meer acceptabel en 4) niet te verteren?

Tip 13: Let op het minimumloon

Het brutoloon dat een werknemer gaat ontvangen moet wettelijk minimaal een bepaald bedrag zijn. Het minimum bruto maandloon voor 23 jaar en ouder op basis van een fulltime werkweek is voor 2017 vastgesteld op €1551,60. Kijk goed na of het bedrag juist is in het contract. Elk jaar wordt dit minimum aangepast.

Tip 14: Holidays!

Werknemers hebben recht op een aantal wettelijke vakantiedagen per jaar. Dit is in uren 4 keer het aantal uren dat je per week werkt. Per jaar moet je dus wettelijk gezien 4 weken vakantie kunnen opnemen. Een werkgever kan ook meer vakantiedagen geven, dit zijn bovenwettelijke vakantiedagen.

Tip 15: Reiskostenvergoeding is geen verplichting

Een reiskostenvergoeding is wettelijk niet verplicht. Wel staan er vaak afspraken over in een cao of andere bedrijfsregelingen waar een werkgever zich dan aan moet houden. Is dit er niet, dan moet je hier goed over onderhandelen tijdens het gesprek. Als een reiskostenvergoeding woon- werkverkeer wordt toegekend, dan is wel €0,19 per km verplicht. Een hoger bedrag mag de werkgever ook geven. Dit geldt alleen als je geen auto van de zaak krijgt of een ov-kaart van de zaak krijgt.

Tip 16: Lease-auto van de zaak

Krijg je een lease-auto van de zaak, let dan goed op de voorwaarden die gesteld worden. Kijk na dat je niet meer gaat betalen, dan dat je bijvoorbeeld zou betalen als j met eigen auto naar het werk zou rijden. Is dit het geval, geef dan aan geen lease-auto te willen en probeer te onderhandelen over een kilometervergoeding woon – werkverkeer. Maak bijvoorbeeld een overzicht met hoeveel je per maand kwijt bent aan een eigen auto (met reiskostenvergoeding), en hoeveel je kwijt bent aan een lease auto.

Tip 17: Hoe zit het met pensioen?

Is er iets geregeld met betrekking tot het pensioen? Is er een collectieve pensioenregeling of krijg je een bepaald bedrag per maand waarmee u zelf een pensioenregeling kunt afsluiten of het geld opzijzetten. Ditzelfde geldt voor een collectieve zorgverzekering.

Tip 18: Geheimhoudingsplicht?

Als er een geheimhoudingsbeding of een concurrentiebeding in uw arbeidsovereenkomst is opgenomen, dan mag de werkgever ook een boetebeding opnemen. Dit moet schriftelijk en duidelijk vermeld worden in de overeenkomst of het moet in de cao staan.

Tip 19: Bezint eer ge begint

Het is van belang dat je goed de voorwaarden of het contract goed naleest voor het tekenen, om een conflict in een later stadium te voorkomen. Ga je werken voor bepaalde tijd, aan een opdracht, als uitzendkracht, of heb je een contract voor onbepaalde tijd? Let er op dat dit juist geformuleerd op het contract staat. Voor elk type contract (bepaalde tijd, onbepaalde tijd, projectbasis) gelden er namelijk weer andere regels.

Tip 20: Bijzondere secundaire arbeidsvoorwaarden

Misschien niet direct relevant voor uw eerstvolgende arbeidsvoorwaardengesprek of salarisonderhandeling, maar daarom niet minder interessant: de secundaire arbeidsvoorwaarden van enkele grote bedrijven, XPert HR zocht ze uit. Zo krijgen werknemers van Airbnb jaarlijks €2000,- om op vakantie te gaan. En wist je dat vrouwelijke werknemers van Facebook en Apple op kosten van de baas eicellen mogen laten invriezen? Zo hopen deze multinationals vrouwelijk talent aan te trekken, zonder dat de vrouwen uitzicht op het ‘moeder-worden’ verliezen. Wie weet loont creativiteit ook tijdens jouw arbeidsvoorwaardengesprek!