Waarom geduld loont bij long covid – en hoe je herstel bevordert

Voor de één is corona met drie keer snotteren weer voorbij, terwijl een ander na een half jaar nog steeds niet de oude is. Ook de relatief milde varianten van Covid-19 die nu rondwaren, hebben nog verraderlijk vaak long covid tot gevolg. We weten inmiddels dat volledig herstel bijna altijd mogelijk is. Maar geef je medewerkers wel de tijd – ook al kan dat soms knellen met het tijdschema van de Wet Verbetering Poortwachter. Hoe behoud je waardevolle krachten bij long covid?

Het was onlangs groot in het nieuws: honderden professionals dreigen hun baan te verliezen, omdat ze inmiddels bijna twee jaar thuis zitten met long covid – of ze zijn hun baan al kwijt. Vooral in de zorg, want daar sloeg het virus al in een vroeg stadium om zich heen. Dat zijn niet alleen honderden persoonlijke drama’s, het is ook een groot verlies voor werkgevers, die toch al moeilijk aan gekwalificeerd personeel kunnen komen. En dat terwijl het ook anders kan! Vijf basisregels die je helpen om uit te komen op herstel in plaats van ontslag.

Weet dat herstel bij long covid maatwerk is

Als iemand drie maanden na een coronabesmetting nog altijd klachten heeft, spreken we van long covid. Vaak gaat het dan om aanhoudende vermoeidheid, en ook concentratiestoornissen, problemen met het geheugen en kortademigheid komen veel voor. Maar waar je bijvoorbeeld bij een gebroken arm precies weet wanneer men weer inzetbaar is, is het bij long covid nauwelijks te voorspellen hoe het herstelproces verloopt. Dat betekent dat re-integreren en werkbelasting opbouwen bij long covid echt maatwerk is. Je kunt er geen vast tijdschema aan hangen. In de begeleiding en in het oppakken van taken is het dan ook belangrijk om de klachten leidend te laten zijn – en niet de klok – door regelmatig opnieuw te beoordelen wat iemand wel en niet aankan.

Neem klachten serieus – forceren brengt schade

Mensen met long covid willen maar één ding: beter worden. Niet meer ziek zijn en aan de slag. Wat onze arbeidsdeskundigen veel tegenkomen is dat ze daardoor te snel te veel hooi op hun vork nemen. Met als gevolg dat ze hun werkzaamheden opbouwen tot 60 of 80 procent en dan weer een terugval krijgen. Zoals bij een elastiekje waar je te lang te veel spanning op zet, gaat de rek eruit bij overbelasting. In het geval van long covid levert dat schade op die het herstel op z’n minst vertraagt – en misschien wel in de weg staat. Zowel voor de medewerker zelf als voor de werkgever is het dus cruciaal om klachten serieus te nemen. En te luisteren naar de behandelaar die daar het beste zicht op heeft: de fysiotherapeut. Let er daarbij wel op dat de fysiotherapeut gebruikmaakt van de actuele kennis over long covid die beschikbaar is via C-support.nu.

Probeer het tweede spoor te vermijden – behoud kennis en kunde

Het onderzoek naar corona is in volle gang, maar het ziet ernaar uit dat iedereen met long covid volledig of bijna volledig herstelt. Het perspectief is dus dat het eigen werk uiteindelijk weer passend is. Waarom zou je dan een tweede spoortraject inslaan? Kijk liever hoe je een medewerker weer geleidelijk kunt inzetten op de eigen werkplek. Let op, communiceer altijd goed met het UWV hierover, om een onvolledig dossier te voorkomen. Een projectmanager die last heeft van concentratiestoornissen kan misschien de eindverantwoordelijkheid voor een project tijdelijk niet dragen, maar de kennis is niet vergaan. Daar is bijvoorbeeld een mouw aan te passen door de verantwoordelijkheid tijdens het herstelproces bij een ander neer te leggen. Met wie de herstellende medewerker dan nauw samenwerkt in een soort meester-gezelconstructie. Zo geef je iemand de ruimte om in het eigen werk te herstellen en voorkom je dat kennis verloren gaat. Als je dit goed onderbouwt, werkt het UWV hier graag aan mee.

Raadpleeg tijdig een arbeidsdeskundige

Bij de re-integratie van een medewerker met long covid op de eigen werkplek komt de kennis en kunde van een arbeidsdeskundige goed van pas, ook om te voorkomen dat iemand toch weer overbelast raakt. Soms is het toch onvermijdelijk om een tweede spoor in te zetten, omdat re-integreren in het eigen werk geen optie is. Bijvoorbeeld als iemand werk heeft dat zich moeilijk laat afschalen, zoals ambulancemedewerker. Ook dan is het verstandig de hulp van een arbeidsdeskundige in te schakelen. Onze arbeidsdeskundigen denken er graag over mee wat je het beste kan doen, en of er toch niet ook nog mogelijkheden binnen je eigen organisatie zijn. Zij hebben de afgelopen twee jaar ruime ervaring opgedaan met het begeleiden van professionals die herstellen van long covid. Aarzel ook niet om hen in te schakelen als het herstel in het eerste halfjaar niet loopt zoals je zou verwachten, dus nog lang voordat een tweede spoor in beeld komt. Zij kijken en denken graag mee om te voorkomen dat iemand die re-integreert met long covid, een terugval krijgt.

Laat ook na twee jaar niet los

Long covid vergt geduld. Van de medewerker die tussen de oren moet krijgen dat niet alles fysiek en mentaal meteen weer kan. En van de werkgever die moet zorgen dat het werk linksom of rechtsom toch gewoon gedaan wordt. Het herstel kan zelfs langer duren dan de twee jaar die de Wet Verbetering Poortwachter beslaat. Maar als je weet dat iemand weer helemaal kan herstellen, is het toch zonde om diegene te laten gaan? Een goede mogelijkheid dan is om deze medewerker toch voor het aantal uren in dienst te houden dat hij of zij nog wel kan werken. Met de juiste medische begeleiding en een gecontroleerde, evenwichtige opbouw van werkzaamheden, gaat dat percentage waarschijnlijk nog verder omhoog. Zo stel je je medewerker in staat om te blijven werken en behoed je je organisatie voor het verlies van waardevolle kennis en kunde.

Meer weten?

Alle actuele kennis over langdurige coronaklachten (long covid) vind je op C-support.nu. Wil je meer weten over wat onze arbeidsdeskundigen kunnen betekenen in het herstelproces? Neem dan contact op!